CÔNG THỨC TÍNH WACC RA SAO? CÓ TÁC DỤNG GÌ?

Chi phí sử dụng vốn bình quân (WACC) là một trong những yếu tố đầu vào quan trọng trong phân tích dòng tiền chiết khấu (DCF) và thường là chủ đề của các cuộc phỏng vấn kỹ thuật ngân hàng đầu tư. WACC là tỷ lệ dòng tiền trong tương lai của một công ty cần được chiết khấu để đạt được giá trị hiện tại cho doanh nghiệp. Công thức tính WACC phản ánh mức độ rủi ro mà ta nghĩ của dòng tiền. Nói một cách đơn giản, nếu giá trị của một công ty bằng giá trị hiện tại của các dòng tiền trong tương lai của nó, thì WACC là tỷ lệ chúng ta sử dụng để chiết khấu các dòng tiền trong tương lai đó cho hiện tại.

Công thức tính WACC

Chú thích:

• E là Equity: Vốn của bạn
• D là Debt: Khoản nợ bạn vay
• Re: Chi phí sử dụng vốn cổ phần
• Rd: chi phí sử dụng nợ vay
• T là Tax Rate: lãi suất thuế thu nhập doanh nghiệp

Giải thích công thức tính WACC

Chúng ta có thể giải thích công thức này với 1 ví dụ đơn giản:

Giả sử tôi hứa sẽ trả cho bạn 1.000 đô la vào năm sau để đổi lấy tiền tôi mượn ngay bây giờ. Số tiền nhiều nhất bạn muốn đưa cho tôi hôm nay là bao nhiêu? 500 đô la hay 800 đô la? Cái gì sẽ giúp bạn quyết định cho tôi bao nhiêu? Quyết định của bạn phụ thuộc vào rủi ro mà bạn nhận thấy khi nhận được 1.000 đô la vào năm sau.

• Rủi ro thấp = lợi nhuận thấp: Nếu bạn cảm thấy có ít hoặc không có rủi ro không được trả tiền, bạn sẽ định lượng chi phí cơ hội của mình ở mức thấp. Bạn sẽ sẵn sàng đầu tư nhiều hơn và do đó nhận được lợi nhuận thấp hơn.
• Rủi ro cao = lợi nhuận cao: Nếu bạn cảm thấy cơ hội thực sự thu được 1.000 đô la là rất thấp, bạn có thể không sẵn sàng chìa ra ngần đó tiền ngay. Nói cách khác, bạn sẽ chiết khấu ở mức cao.

Từ ví dụ này, sẽ dễ dàng thấy rằng rủi ro mà bạn nghĩ là cao có tương quan như thế nào với lợi tức cao và ngược lại. Thách thức là làm thế nào để định lượng rủi ro. Công thức WACC chỉ đơn giản là một phương pháp để thực hiện điều đó.

Về tầm vĩ mô

Chúng ta cũng có thể coi đây là chi phí sử dụng vốn từ quan điểm của đơn vị huy động vốn. (Trong ví dụ đơn giản trên, thực thể đó là tôi, nhưng trên thực tế nó sẽ là một công ty.) Nếu tôi hứa với bạn 1.000 đô la vào năm tới để đổi lấy tiền ngay bây giờ, thì rủi ro mà bạn nhận thấy càng cao tương đương với chi phí vốn cao hơn đối với tôi.

Đây là một cách dễ dàng để thấy điều này: Hãy tưởng tượng bạn quyết định rằng có nhiều nguy cơ tôi không trả cho bạn $1000 trong tương lai, vì vậy bạn chỉ sẵn sàng cung cấp cho tôi $500 hôm nay. Đối với tôi, số tiền đó tương đương với 100% lãi suất ($500 tiền gốc trả lại + $500 tiền lãi).

Hiện tại, cần phải làm rõ rằng việc huy động vốn (cả nợ và vốn chủ sở hữu) đi kèm với một chi phí đối với công ty trong việc huy động vốn: Chi phí nợ là khoản lãi mà công ty phải trả. Chi phí vốn chủ sở hữu là sự pha loãng quyền sở hữu.

Trong khi ví dụ trên giống với nợ (với khoản trả nợ cố định và rõ ràng), khái niệm tương tự cũng áp dụng cho vốn chủ sở hữu. Nhà đầu tư cổ phần sẽ yêu cầu lợi nhuận cao hơn (thông qua cổ tức hoặc thông qua định giá thấp hơn), dẫn đến chi phí vốn cổ phần cao hơn cho công ty vì họ phải trả cổ tức cao hơn hoặc chấp nhận mức định giá thấp hơn, có nghĩa là tỷ lệ các cổ đông hiện có sẽ bị pha loãng hơn.

Hiện tại, cần phải làm rõ rằng việc huy động vốn (cả nợ và vốn chủ sở hữu) đi kèm với một chi phí đối với công ty trong việc huy động vốn: Chi phí nợ là khoản lãi mà công ty phải trả. Chi phí vốn chủ sở hữu là sự pha loãng quyền sở hữu. Từ quan điểm của người cho vay và nhà đầu tư cổ phần, rủi ro được nhận thức càng cao thì lợi nhuận mà họ mong đợi càng cao và làm tăng chi phí vốn. Cái gì cũng có hai mặt cả. Miễn là ta nắm rõ công thức tính WACC là được.